تكــاكـردن دوو جـــــۆره‌ يه‌كه‌م: شه‌فاعه‌تێكى شه‌رعى؟دووه‌م شه‌فاعه‌تى نه‌فى كراوو ناشه‌رعى.

تكــاكـردن دوو جـــــۆره يه كه م: شه فاعه تێكى شه رعى؟دووه م شه فاعه تى نه فى كراوو ناشه رعى.

جۆرى يه كه م: شه فاعه تێكى شه رعى و جێگير كراو به قوئان و سوننه ت ئه وه يه كه ته نها داوا له خواى په روه ردگار ده كرێت ، ئه ويش دوو مه رجى هه يه :

مه رجى يه كه م: ئه بێ خواى په روه ردگار ڕێگه بدات به شه فاعه تكار تا شه فاعه ت بكات، چونكه هيچ كه س له خۆيه وه ناتوانێت شه فاعه ت بكات به بێ ئيزنى خواى گه وره ، وه ك چۆن شه فاعه ت لاى سه ركرده و ده سه ڵاتداران ده كرێت:( مَنْ ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ )(البقرة: ٢٥٥) واتا: كێ هه يه شه فاعه ت بكات لاى خواى په روه ردگار ئيللا به ئيزنى خۆى نه بێت؟! مه رجى دووه مى شه فاعه تى شه رعى ئه وه يه : ئه و كه سه ى كه شه فاعه تكار شه فاعه تى بۆ ئه كات دواى ئيزنى خواى په روه ردگار ، ده بێ كه سێك بێت خوا بييه وێــت شه فاعــه تى بۆ بكرێت و ڕازى بێت له قســه و كرده وه ى (واتا: خواى په روه ردگار ڕازى بێت له شه فاعه تكارو شه فاعه ت بۆ كراو) ، هه روه ك خواى په روه ردگار فه رمويه تى:( وَلَا يَشْفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ارْتَضَى وَهُمْ مِنْ خَشْيَتِهِ مُشْفِقُونَ ) (الأنبياء: ٢٨) واتا: فريشته كان شه فاعه ت ناكه ن و ناتوانن مه گه ر بۆ كه سێك كه خواى په روه ردگار خۆى لێى ڕازييه (يه كخوا په رست بێت).

وه هه روه ها فه رمويه تى:( ێوْمَئِژٍ ڵا تَنْفَعُ الشَّفَاعَه ُ إِلَّا مَنْ أَژِنَ ڵهُ الرَّحْمَنُ ۆرَچِێ ڵهُ قَوْلًا )(گه: ١٠٩) واتا : له و ڕۆژه دا كه ڕۆژى قيامه ته شه فاعه ت كردن سودى نييه ته نها بۆ ئه و كه سه نه بێت كه خواى په روه ردگار ئيزنى داوه تا شه فاعه ت بكات وه له ووته كه ى "واته له شه فاعه ت كردنه كه ى" رازييه . وه ئه وانه ش كه خواى په روه ردگار لێيان ڕازييه ( پێغه مبه ران و (عليهم الصلاة والسلام) ثياوچاكان و فريشته كانن ) .

جۆرى دووه م: شه فاعه تى نه فى كراوو ناشه رعى و شيركى: ئه وه يه كه داواى
شه فاعه ت له غه يرى خواى په روه ردگار بكرێت كه جگه له خواى په روه ردگار هيچ كه س ده سه ڵاتى نيه به سه ر ئه و كاره دا، يان شه فاعه ت كردن به بآ ئيزن و ڕازى بونى خواى په روه ردگار، يان
شه فاعه ت كردن بۆ بێ باوه ڕان و موشريكان (ئه م شه فاعه تانه يان شيركن يان ڕێگرى لێكراون و نابێت بكرێن) هه روه ك خواى په روه ردگار فه رمويه تى:( فَمَا تَنْفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِينَ ) (المدثر: ٤٨) واتا: شه فاعه ت و تكاكردنى شه فاعه تكاران هيچ سودى نييه بۆ بێ باوه ڕان و موشريكان . به ڵام لێره دا شه فاعه ت كردنى پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم)
بۆ مامى كه (أبو طالب)ه تا خواى په روه ردگار لێى خۆش بێ، خواى په روه ردگار لێى خۆش نه بوو به ڵكو سزاى له سه ر سوك كرد، ئه مه مه سه لـــــه يـــه كى جيــاوازه ، بۆ زيـــاتــر ئاگادار بوون له م باسه بڕوانه . البخاري مع الفتح، مناقب الأنصار ، باب قصة أبي طالب 7/193، برقم 3883، ومسلم ، كتاب الإيمان ، باب أهون أهل النار عذابًا ، 1/195، برقم 211.

به ڵگه هێنانه وه له سه ر دروستێتى داواى شه فاعه ت له غه يرى خواى په روه ردگار به به ڵگه ى فه رموده كان ويه كده نگى زانايان، نه خێر نه پێغه مبه رى خواو (صلی الله علیه وسلم) نه پێغه مبه رانى پێش ئه ويش به شه رعييان دانه ناوه كه هاوار بۆ فريشته كان و پێغه مبه ران و (صلی الله علیه وسلم) پياوچاكان بكرێت و داواى شه فاعه تيان لێ بكرێت، وه هيچ يه كێك له هاوه ڵه به رێزه كانى پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) و شوێن كه توانيان به چاكى ئه م كاره يان نه كردووه ، وه هيچ يه كێك له پێشه وايانى ئيسلام و هه ر چوا ئيمامه به رێزه كان (ئيمامى شافيعى و ئيمامى ماليك و ئيمامى ئه بو حه نيفه و ئيمامى ئه حمه د "ڕه حمه تى خوايان لێبێت ") ئه م كاره يان به باش نه زانيوه ، وه هيچ يه كێك له زانايانى مجتهد كه پشت به قسه ى ببه سترێت له ديندا، وه هيچ يه كێك له زانايان كه گرنگى بۆ قسه ى دابنرێت له مه سائيلى يه كده نگى زاناياندا ئه م كاره يان نه كردووه و به باشيان نه زانيوه ، سوپاس بۆ ئه و خوايه ى كه به ڵگه كانى ڕوون و ئاشكراو سه پێنراوه به سه ر به نده كانيدا . بڕوانه : فتاوى ابن تيمية 1/112، 158، 14/399-414، 1/108-165، 14/380، 409، 1/160-166، 195، 228، 229، 241، ودرء تعارض العقل والنقل ، له، 5/147، وأضواء البيان 1/137.-

(مافی گشت موسڵمانێکه بۆسود وه رگرتن و بڵاوکردنه وه ی گشت بابه ته کانی ماڵپه ڕی فه رمووده )