گوڵبژێرێك له‌ فه‌رمووده‌كانى پێغه‌مبه‌رى خوا مُحَمَّد(صلی الله‌ علیه‌ وسلم)ده‌رباره‌ى به‌رده‌وام بوون و دامه‌زراوى له‌سه‌ر دينى خوا .

گوڵبژێرێك له فه رمووده كانى پێغه مبه رى خوا مُحَمَّد(صلی الله علیه وسلم)ده رباره ى به رده وام بوون و دامه زراوى له سه ر دينى خوا .


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

یه که م:(عَنْ سُفْيَانَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الثَّقَفِيِّ قَالَ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ قُلْ لِي فِي الْإِسْلَامِ قَوْلًا لَا أَسْأَلُ عَنْهُ أَحَدًا بَعْدَكَ .(وَفِي حَدِيثِ أَبِي أُسَامَةَ غَيْرَكَ )قَالَ قُلْ آمَنْتُ بِاللَّهِ فَاسْتَقِمْ). رواه مسلم (38) واتة:سوفياني كورِي عبداللة(خواليَي رِازي بيَت)دةفةرمويَت: ووتم ئه ی پێغه مبه ری خوا(صلی الله علیه وسلم)وته ییه کم پێ بڵێ له ئيسلامدا كه زۆر ڕوون و ئاشكرابێت به لامه وه ،وه پرسيار له كه سى تر له باره يه وه نه كه م دواى تۆ،له ڕيوايه تى ابى سه له مه (خوالێى ڕازى بێت)ده فه رموێت( غه يرى تۆ)جا پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)فه رمووى:بڵێ باوه ڕى ته وام به خوا هێناوپاشان له سه ر ئه و باوه ڕهينانه به رده وام و دامه زراو به .بێگومان ئه م فه رمووده به ڕێزه چه ند سوودو ڕوويه كى لێ ده خوێندرێته وه له وانه :

أ-سووربوونى هاوه ڵان(خوايان لێ ڕازى بێت)له سه ر وه رگرتنى زانست و زانيارى له پێغه مبه رى خواوه (صلی الله علیه وسلم)وكارپێكردنى.

ب-به ته نگه وه هاتنى دينه كه يان وشوێن پێ هه ڵگرتنى خۆشه ويستمان(صلی الله علیه وسلم)له هه موو كارو وته و هه ڵس و كه وتێكدا .

ج-باوه ڕهێنانى ته واوو به ڕاست زانينى به رنامه ى خوا،به وه ى كه ته نها خواى گه وره به دى هێنه ره و هه رخۆى شايه نى په رستنه و ته نها ئه ويشه كه خاوه نى سيفه تى به رزو پاك و ته واوه .وه هه رخۆشى هه بووه و هه ر ئه ويش ده مێنێ.

د-به رده وام و دامه زراو له سه ر دينى خوا، به بێ ئه وه ى بێ تاقه تى وساردى و سڕى ڕووت تێ بكات،تا مردن پێت ده گات.

كه واته :(عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قال: قَالَ رسول الله (صلی الله علیه وسلم) ثَلَاثٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ وَجَدَ حَلَاوَةَ الْإِيمَانِ أَنْ يَكُونَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَحَبَّ إِلَيْهِ مِمَّا سِوَاهُمَا وَأَنْ يُحِبَّ الْمَرْءَ لَا يُحِبُّهُ إِلَّا لِلَّهِ وَأَنْ يَكْرَهَ أَنْ يَعُودَ فِي الْكُفْرِ كَمَا يَكْرَهُ أَنْ يُقْذَفَ فِي النَّارِ) رواه البخاري 1/26 واته :ئه نه سى كوڕى مالك (خوالێى ڕازى بێت)ده فه رموێت:سێ شت هه ن له هه ركه سێكدا بێته دى ئه وه تامى باوه ڕى چێشتووه ،ئه ويش:خوا پاشان پێغه مبه رى خواى(صلی الله علیه وسلم) له هه موو شت زياتر خۆشبوێت،كه سێكيشى خۆشويست ته نها له به ر خوا خۆشى بوێت، وه پێى ناخۆش بێت و ڕقى له وه بێته وه كه بگه ڕێته وه بۆسه ر بێ باوه ڕى هه روه ك ئه وه ى كه پێى ناخۆش بێت بچێته ناو ئاگره وه .






دووه م:(عَنْ عَائِشَةَ أَنَّ النبي(صلی الله علیه وسلم)دَخَلَ عَلَيْهَا وَعِنْدَهَا امْرَأَةٌ قَالَ مَنْ هَذِهِ قَالَتْ فُلَانَةُ تَذْكُرُ مِنْ صَلَاتِهَا قَالَ مَهْ عَلَيْكُمْ بِمَا تُطِيقُونَ فَوَاللَّهِ لَا يَمَلُّ اللَّهُ حَتَّى تَمَلُّوا وَكَانَ أَحَبَّ الدِّينِ إِلَيْهِ مَادَامَ عَلَيْهِ صَاحِبُهُ )رواه البخاري في كتاب الايمان 43ومسلم في كتاب الصلاة المسافرينوقصرها782 وصحيح جامع الصغير 619
واته :خاتوو عائيشه (ڕه زاى خواى لێبێت)ده فه رموێت:پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)هات بۆلامان له وكاته دا ئافره تێكم لابوو،فه رمووى ئه ى عائيشه ئه م ئافره ته كێ يه ؟ووتم :ئه وه فڵانه ئافره ته ، باسى نوێژه كانى ده كات ،فه رمووى بێ ده نگ به ، هێنده كار بكه ن كه له تواناتاندا بێت سوێند به خوا خواى گه وره لێتان بێ تاقه ت و بێزار نابێت تاكو ئێوه بێزار ده بن، وه بشزانه خۆشه ويست ترين دين به لاى خواوه ئه وه يه كه به نده به رده وام بێت له سه رى.جا له م فه رمووده يه وه ئه وه فێر ده بين كه :

أ-ئافره تان هه ميشه پرس و ڕاوێژيان به يه كترى كردووه و قوتابى و مامۆستايه تى يه ك بوونه .

ب-شه رم نه كردن و سووربوونى ئافره تان له وه ر گرتن و تێ گه يشتنى زانيارى و فيقهى دينه كه يان.

ج-به ده نگه وه هاتنى خۆشه ويستمان(صلی الله علیه وسلم)بۆئافره تان و شى كردنه وه و تێ گه ياندنى دينه كه يان به ته واوى.

د-ئه نجامدانى كرده وه ،به ڵام له بێ تاقه ت بوون و وه ڕس لێى بوون به دووربێت.با كه ميش بێت.

ه- به ده ست هێنانى خۆشه ويستى خوا به هۆى به رده وامى و دامه زراوى له سه ر دين. كه واته هه ركات به نده به ندايه تى خواى كردباكه ميش بێت زۆر باشتره له كه سێك كه به ندايه تى نه كات يان بيكات به زۆرى و به ڵام تاوتاوبێت و دابڕانى تێدابێت،وه پێويسته موسوڵمان به گوێره ى تواناى خۆى ئه رك بخاته سه رشاني،چونكه ئه گه ر پێچه وانه ى ئه مه ى كرد په نا به خوا ئه وه كاردانه وه ى خراپى ده بێت و تووشى ساردبوونه وه ده بێت،هه ر بۆيه ڕاسته ڕێى دينى خوا ئه وه يه كه مرۆڤ هه نگاو به هه نگاو بچێته پێش و هه وڵ بدات زياتر سوننه ته كان جێ به جێ بكات و كاره خێره كانى بخاته پێش هه موو كاره كانى تريه وه ،هه روه ك پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)ده فه رموێت:( ذُوا مِنْ الْعَمَلِ مَا تُطِيقُونَ فَوَاللَّهِ لَا يَسْأَمُ اللَّهُ حَتَّى تَسْأَمُوا)صحيح جامع الصغير 3211 واته :هێنده له په رستنه كان وه ربگرن به ئه ندازه ى بێزار نه بوونتان لێي،وه ئه وه ى كه له تواناتاندايه ،چونكه خواى گه وره بێزارنابێت هه تا ئێوه بێزار نه بن لێى.

سێ يه م:(عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه وسلم) قَارِبُوا وَسَدِّدُوا وَاعْلَمُوا أَنَّهُ لَنْ يَنْجُوَ أَحَدٌ مِنْكُمْ بِعَمَلِهِ قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ وَلَا أَنْتَ قَالَ وَلَا أَنَا إِلَّا أَنْ يَتَغَمَّدَنِيَ اللَّهُ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ وَفَضْلٍ)رواه البخاري5673
ومسلم
2816 واته :ئه بو هوره يره (خوالێى ڕازى بێت)ده فه رموێت:پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)فه رموويه تى:وه رن و لێم نزيك ببنه وه به وه ى كه فه رمانم پێ كردون، وه ڕاست و دروست بڕۆن له سه ر ئه وه ى كه نزيكن لێي، وه باش بزانن كه هيچ كه س له ئێوه ڕزگارى نابێت له سزاى دۆزه خ به شانازى كردن به كرده وه ى خۆيه وه ، وتمان ئه ى پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)تۆش،فه رمووى به ڵێ ته نانه ت منيش ڕزگارم نابێت ،مه گه ر خوا به به به زه يى و سۆزى خۆى دامپۆشێت و چاكه ى خۆيم له گه ڵ بكات.وه ئه وه ى له م فه رمووده به ڕێزه وه لێى سوود مه ند ده بين ئه وه يه كه :

1- وشه ى قَاڕبُوا هاتووه كه به ماناى نه زياده ره ِوى بكرێت له ديندا وه نه كه م ڕه وى و لێ قرتاندنى.ئه مه ش تايبه ته به وانه ى كه ده يانه وێت به هۆى زياتر نزيك بوونه وه له خوا خۆيان ده خه نه به ر زياد ئه نجامدانى هه ندێك كرده وه كه دواتر ده بێته هۆى به فه تاره دانيان.

2-وشه ى سَدِّدُوا هاتووه كه به ماناى سوور بوون و دامه زراوبوون له سه ردين دێت به ڕاستى ودروستى.ئه ملاو ئه و لانه كردن له سه رى و ساردنه بوونه وه به بێ وچاندان و هه ميشه به رده وام بيت.

3-وشه يێتَغَمَّدَنِێ هاتووه كه به ماناى داپۆشينى سه راپاى مرۆڤ دێت.ئه مه ش به وه ى كه خواى گه وره به ڕه حم و سۆزى خۆى داتبپۆشێت و بتپارێزێت له هه موو جۆره هۆكارێكى لادان و هه ڵخليسكان له سه ر دينه پاكه كه ى خۆى .

4-وشه ى عَمَل هاتووه كه به ماناى كرده وه ى مرۆڤ دێت به هه موو جۆره كانيه وه .كه ئه مه ش سه رئه نجامى مرۆڤه كان ده رخات كه به هۆى ئه و كرده وه يه وه هه ڵده سه نگێنرێت،جا ئيتر يان باش بۆ به هه شت يان خراپ بۆ دۆزه خ.

5-وشه يفَچْل هاتووه كه به ماناى چاكه ى خوا به سه ر به نده كانيه وه .ئه ويش له گه ڵ هه موو كه س نايكات تايبه ته به وانه ى كه به به ر به زه يى خوا ده كه ون.

چواره م:( عَنْ عَائِشَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ أَحَبَّ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ أَدْوَمُهَا وَإِنْ قَلَّ ) صحيح الجامع الصغير63 واته :دايكمان خاتوعائيشه (خواى لێى ڕازى بێت) ده فه رموێت:پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)فه رموويه تى:خۆشه ويست ترين كرده وه به لاى خواى گه وره وه ئه وه يه كه به رده وام بيت له سه رى ئه گه ر چى كه ميش بێت.جا كه واته به هيچ جۆرێك كرده وه به كه م مه زانه هه ميشه ش له چاوه ڕوانى پاداشتى خواى ميهره باندابه ،بۆئه وه ى ببيته خۆشه ويستى خوا، ئه نجام دانى كرده وه ئه گه ر چى كه ميش بێت به لاى په روه ردگاره وه زۆره و پاداشت بۆ ئاماده كراوه ،به رده وام بوونيش له سه ر دينى خوا په يوه ست بوونه به بنه ما شه رعى و لق و پۆپه كانيه وه ، هه روه ها پابه ند بوونه به سوننه تى خۆشه ويستمانه وه (صلی الله علیه وسلم)جا بۆيه كرده وه كه مه رجه بۆ پته وبوونى باوه ڕبه خوابوون ،ده شبێته هۆى لێ خۆشبوونى خوا بۆ ئه وبه نده يه ئه گه رچى زۆر كه ميش بێت به لاى به نده وه ،به ڵام خۆ لاى خواى گه وره و به ئاگا ون نابێت،با به ئه ندازه ى لادانى دڕكێكيش بێت له سه ر ڕێگايه ك،هاوه ڵى زۆر به ڕێز أَبِى هُرَيْرَه َ(ڕه زای خوای لێبێت)ده گێڕێته وه و ده فه رموێت:پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)فه رموويه تى:(بَيْنَمَا رَجُلٌ يَمْشِي بِطَرِيقٍ وَجَدَ غُصْنَ شَوْكٍ عَلَى الطَّرِيقِ فَأَخَّرَهُ فَشَكَرَ اللَّهُ لَهُ فَغَفَرَ لَهُ)صحيح جامع الصغير 3233 واته :له كاتێكدا پياوێك به ڕێگايه كدا ده ڕۆيشت
چڵه دڕكێكى بيني،ئه ويش له سه ر ڕێگاكه لاى داو دوورى خسته وه ،خواى گه وره ش له سوپاسى ئه و كاره يدا له و به نده يه خوشبوو.

پێنجه م:(عن عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا قَالَ قَالَ لِي رَسُولُ اللَّهِ(صلی الله علیه وسلم) يَا عَبْدَ اللَّهِ لَا تَكُنْ مِثْلَ فُلَانٍ كَانَ يَقُومُ اللَّيْلَ فَتَرَكَ قِيَامَ اللَّيْلِ )رواه البخاري 1152 ومسلم 1159 واته :عبدالله ى كورى عه مرى كوڕى عاص(خوالێيان ڕازى بێت )ده فه رموێت:پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)پێى ووتم:ئه ى عبدالله نه كه ى وه ك فڵانه كه س بكه يت،ماوه يه ك هه ستا به ئه نجام دانى شه و نوێژو به ڵام دوايى وازى لێ هێنا.واته به رده وام به باكه ميش بێت نه ك به زۆرى پاشان پاڵدانه وه و ساردى نواندن له به رامبه ريدا.له م فه رمووده به ڕێزه وه
فێرده بين:

1-سنگ فراوانى ووه رگرتنى ئامۆژگارى له پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)له لايه ن هاوه ڵانه وه (خوايان لێ ڕازى بێت)

2-نمونه هێنانه وه ى خه ڵكان بۆزياتر تێ گه يشتن له كرۆكى دين،به ڵام به بێ ناوهێنان.

3- گرنگى و گه وره يى خێرو پاداشتى شه ونوێژ.

4- به دڵ نه بوونى كه سانێك كه تاوێك په رستنه كان ده كه ن وتاوێك وازى لێ دێنن،كه زۆرمان هه يه له وانه ى به نمونه ى مانگى پيرۆزى ڕه مه زان گورج و گۆڵن،به ڵام دواى ڕه مه زان شل و شاو ده بنه وه .

هه روه ك ئه بى عصمه ى كوڕى عصام ى به يهه قى( ڕه حمه تى خواى لێبێت)ده فه رموێت:(شه وێكيان له ماڵى ئه حمدى كوڕى حه نبه ل(ڕه حمه تى خواى لێبێ)مامه وه ،پێش ئه وه ى بخه وين هه ندێك ئاوى هێناو له پشت سه رمه وه داينا،پاش ئه وه ى خه وتين كه به يانى بانگى دا هه ستاين له خه و،پێشه وا احمديش سه يرێكى ئاوه كه ى كرد وه ك خۆى ماوه و هيچى لێ كه م نه بۆته وه ،ئينجا فه رمووى(سبحان الله) بۆ كه سێك به دواى زانستدا بگه ڕێت و ئه مشه و له ئاوه كه ى كه م نه بووبێته وه و ويردى شه ونوێژى نه بووبێت).صفةالصفوة ج2ص223

شه شه م:(عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو قَال:َقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لِكُلِّ عَمَلٍ شِرَّةٌ وَلِكُلِّ شِرَّةٍ فَتْرَةٌ فَمَنْ كَانَتْ فَتْرَتُهُ إِلَى سُنَّتِي فَقَدْ أَفْلَحَ وَمَنْ كَانَتْ إِلَى غَيْرِ ذَلِكَ فَقَدْ هَلَكَ)رواه الامام احمد 188(210/2)واته :عبدالله ى كوڕى عومه ر(ڕه زاى خوايان لێبێت)ده فه رموێت:پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)فه رموويه تى:له بۆ هه موو كارو كرده وه يه ك له سه ره تاوه سووربوون و جمو جۆڵێك هه يه ،وه بۆ هه موو سووربوون و جموجۆلێكيش ته نها ماوه يه كه ،پاشان سارد بوونه وه و دابڕان هه يه ،جا هه ر كه سێك ماوه ى ساردبوونه وه و وه ستانى له سه ر سوننه تى پێغه مبه رى خوابێت(صلی الله علیه وسلم)ئه وه ڕێنوموێنى كراوه ،وه هه ر كه سيش ساردبوونه وه وه ستانى له سه ر غه يرى سوونه تى پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)بوو،ئه وه تياچووه و ڕه نج به خه سار.

له م فه رمووده يه وه ئه وه وه رده گرين كه :-

1-سه ره تاى هه موو كارێك سووربوون و به رده وامى ده وێت.

2-بێگومان دابڕانى كاتى ده بێت،به ڵام گه ڕانه وه بۆ سه رى يه كسه رو به بێ بێ تاقه تى وته مبه ڵى نواندن.

3-هاندانى خه ڵكى بۆ جێ به جێ كردنى سوننه ت وڕۆيشتن له سه ر ڕێ و ڕێبازى پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم).

4- ترسان و ئاگادار كردنه وه ى ئه و كه سانه ى كه له سه ر ڕێبازى غه يرى پێغه مبه رى خوان(صلی الله علیه وسلم)و،وه وازيان هێناوه له به رنامه ى ئاسمانى وشوێن كه وته ى به رنامه كانى سه رزه وى وعه لمانى و دينه ده ستكرده كانن.

يونسى كوڕى عبێد(ڕه حمه تى خواى لێبێ)ده فه رموێت:(لَيسَ شَيء أعَز مِن شَيئَين:درهَم طَيب ، وَرَجلُ يَعمَلُ عَلى سُنَة ) صفة الصفوة ج2 ص204
واته :هيچ شتێك خۆى نادات له دوو شت له به ڕێزيدا ئه وانيش: په يدا كردنى درهه مێكى حه ڵاڵ به ڕه نجى شان،پياوێك كار بكات له سه ر ڕێڕه وى سوننه ت.

كه واته :دامه زراوبوون وبه رده وامى له سه ر دينى خوا گرنگى خۆى هه يه و پێويسته هه ميشه و به درێژايى


شه و و ڕۆژو كه سێكى ديندارو خاوه ن ڕه وشت بيت،وه له كرده وه شتدا بيسه لمێنى و زوو زووش به خۆتدا بچيته وه و له نه فسى خۆت بپرسيته وه و ڕێ نه ده يت ئه وانه ى كه له سه ر ڕێچكه كوێره كان دانيشتوون له نه وه كانى شه يتان و شوێنكه وتوانى ڕاپێچت بكه ن به لاى خۆيانداو ته سليمى خۆيان و به رنامه گه نده ڵه كه يان بيت.

حه وته م:(عَنْ ثَوْبَانَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ اسْتَقِيمُوا وَلَنْ تُحْصُوا وَاعْلَمُوا أَنَّ خَيْرَ أَعْمَالِكُمْ الصَّلَاةَ وَلَا يُحَافِظُ عَلَى الْوُضُوءِ إِلَّا مُؤْمِنٌ) صحيح الجامع الصغير952 واته :به رده وام و دامه زراوبن،هه رچه ند كه ناتوانن هه موولايه نه كانيشى بگرن،وه بشزانن چاكترين كردارێك كه ئه نجامى ده ده ن نوێژه ،وه كه سێك پارێزگارى له ده ست نوێژه كانى ناكات مه گه ر باوه ڕدارێكى ڕاسته قينه نه بێت. چى فێرده بين له م فه رمووده يه وه :

1-فه رمان كردن به به رده وامى و جێگير بوون له سه ر كردارى چاك.وه كۆڵ نه دان ودانه بڕان له كاروانى خواناسان تا گه يشتن به مه نزڵى هه ميشه يى و له وێ له به هه شتدا گه يشتن به خۆشبه ختى .



2-پارێزگارى كردن له نوێژه كان و ئه نجام دانيان له كات و ساتى خۆيدا،وه كردنيان به كۆمه ڵ له گه ڵ نوێژخوێناندا له مزگه وت كه ئه مه ش واده كات به رده وام بيت و بێ به ش نه بيت له پاداشته كه ى.

3-پاراستن و ڕاگرتنى ده ست نوێژ،واته هه ميشه مرۆڤى باوه ڕدار ئاماده بێت وبه ده ست نوێژه كه ى بناسرێته وه ،هه روه ك له دواڕۆژيشدا به و ده سنوێژه ى ده ناسرێته وه كه خاوه ن باوه ڕه .

هه شته م:(عَن عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ ثَابِتِ بْنِ ثَوْبَانَ عَنْ أَبِيهِ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَخْبِرْنِي بِعَمَلٍ أَسْتَقِيمُ عَلَيْهِ وَأَعْمَلُهُ قَالَ عَلَيْكَ بِالسُّجُودِ فَإِنَّكَ لَا تَسْجُدُ لِلَّهِ سَجْدَةً إِلَّا رَفَعَكَ اللَّهُ بِهَا دَرَجَةً وَحَطَّ بِهَا عَنْكَ خَطِيئَةً وَفي رواية((عَلَيْكَ ِبالْهِجْرَةِ فَإِنَّهُ لَا مِثْلَ لَهَا))) رواه ابن ماجة 4/345 والنسائي13/57

واته :عبدالرحمن كوڕى سابت ى كوڕى سه وبان ئه ويش له باوكيه وه (ڕه زاى خوايان لێبێت)ده فه رموێت:وتم ئه ى پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)هه واڵم بده رێ به كرده وه يه ك كه به رده واميم پێ ببه خشێت له سه ر دينى خوا،ئه ويش فه رمووى:ئامۆژگاريت ده كه م كه
سوجده ببه بۆخوا،چونكه هيچ كه سێك نيه كه سوجده به رێت بۆ خواى به رز،ئيلا خواى گه وره پله يه ك به رزى ده كاته وه و تاوانێكى له سه ر ده سڕێته وه .له ڕيوايه تێكى تردا هاتووه كه (( له وانه به كه له پێناوى خواى گه وره دا كۆچ ده كه ن،چونكه به وێنه ى پاداشتى ئه وانه ى كه ته نها له به رخوا كۆچ ده كه ن نيه ))

سنن ابن ماجة 4167

السلسلةالصحيحة1937 صحيح الجامع الصغير4045

1-خه مخۆرى هاوه ڵه به ڕێزه كان بۆ فێربوونى دينه كه يان و له ده ست نه دانى .

2-زۆر بردنى سه جده بۆ خواى تاك و ته نهاو بێ هاوه ڵ،چونكه به وه ده يسه لمێنى كه ته نها خوايه ك شايه نى سه جده برن بێت بۆى ته نها(الله ) يه و به س.هه روه ك هاوه ڵى به ڕێز پَوْبَانَ(ڕه زای خوای لێبێت) ده فه رموێت:به پێغه مبه رى خوام(صلی الله علیه وسلم) ووت:( أخْبِرْنِي بِعَمَلٍ أَعْمَلُهُ يُدْخِلُنِي اللَّهُ بِهِ الْجَنَّةَ فَقَالَ عَلَيْكَ بِكَثْرَةِ السُّجُودِ)رواه مسلم في صحيحه 3/39
واته :هه واڵم پێ بده به كرده وه يه ك كه ئه نجامى بده م تاكو خواى گه وره بمخاته به هه شته وه به هۆيه وه ،ئه ويش فه رمووى:ئامۆژگاريت ده كه م زۆر سه جده ببه بۆ خواى گه وره .

3- به رز بوونه وه ى پله ى به نده و سڕينه وه ى تاوان په يوه سته به زۆر سه جده بردنه وه .

4-كۆچ كردن له پێناوى خواى گه وره دا له شوێنێكه وه بۆ شوێنێكى تر كه به نده بتوانێت به ئازادى خۆى په رستنه كان ئه نجام بدات ،كه ئه مه ش به شێكى گرنگه له (( الولاء والبراء))له ئيسلامدا.

نۆيه م:(عن عِرْبَاضَ بْنَ سَارِيَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِنَّهُ مَنْ يَعِشْ مِنْكُمْ بَعْدِي فَسَيَرَى اخْتِلَافًا كَثِيرًا فَعَلَيْكُمْ بِسُنَّتِي وَسُنَّةِ الْخُلَفَاءِ الرَّاشِدِينَ الْمَهْدِيِّينَ تَمَسَّكُوا بِهَا وَعَضُّوا عَلَيْهَا بِالنَّوَاجِذِ) الشيخ الالباني في صحيح الجامع 2549 واته :عرباچى
كوڕى ساريه (ڕه زاى خواى لێبێت)ده فه رموێت:پێغه مبه رى خوا (صلی الله علیه وسلم) فه رموويه تى:به ڕاستى هه ركه سێك له دواى من بژيت،ئه وه ڕاجيايى و بۆچوونى جياواز جياواز ده بينێت،جا ئامۆژگاريتان ده كه م كه ده ست بگرن به سوونه ت و ڕێ و شوێنى منه وه ،وه به سووننه ت و ڕێ وشوێنى جێنشينه ڕێنوموێنيه كراوه كانى منه وه ،توند ده ستى پێوه بگرن و به رى مه ده ن،وه به ددانه كانيشتان توند بيگرن.گومانى تێدا نيه به رده وام بوون له سه ر سوونه ت و ده ست پێوه گرتنى چڵه پۆپه ى دينى خوايه و هۆكاريشه بۆ خۆشويستنى به نده له لايه ن خواوه ،هه روه ها گه ڕانه وه بۆ جێ به جێكردنى شوێن كه وتنى سوننه ت و قه پ پياكردنى ماناى ڕزگاربوونى مرۆڤه له ناخۆشى و ئێش و ئازارى ژيانى دونياو به خته وه ربوونه بۆ ئه و دونياش.جا هاوڕێيه تى و دۆستايه تى كه سانى چاك و جێ به جێ كارى سوننه ت و ڕێزگرتنيان ده بێته هۆى ڕازى كردنى خوا پاشان پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم) هه روه ك سوفيانى سه ورى(ڕه حمه تى خواى لێبێت)ده فه رموێت:( استَوصوا بأهلِ السًنَةِ خَيرا فانهم غرباء)البحرالرائق في الزهد والرئائق 24

واته :ئامۆژگاريتان ده كه م كه له گه ڵ ئه هلى سوننه تدا باش بن ،چونكه ئه وان وايان لێ هاتووه كه غه ريب بوون .




ده يه م:(عَن أُمِّ سَلَمَةَ أُمَّ الْمُؤْمِنِينَ(رضي الله عنها) قالَت:كَانَ أَكْثَرُ دُعَاءِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ ثَبِّتْ قَلْبِي عَلَى دِينِكَ وقال: يا أُمَّ سَلَمَةَ إِنَّهُ لَيْسَ آدَمِيٌّ إِلَّا وَقَلْبُهُ بَيْنَ أُصْبُعَيْنِ مِنْ أَصَابِعِ اللَّهِ فَمَنْ شَاءَ أَقَامَ وَمَنْ شَاءَ أَزَاغَ )رواه الترمذي وفي صحيح الجامع الصغير 4782 واته :دايكى باوه ڕدارن خاتوو ئوم سه له مه (ڕه زاى خواى لێبێت) ده فه رموێت:زۆربه ى جاران پێغه مبه رى خوا(صلی الله علیه وسلم)ئه م دوعايه ى ده فه رموو:ئه ى خواى وه رچه رخێنه رى دڵه كان،دڵم چه سپاوو دامه زراو بكه له سه ر دينه كه ت،جا ده يفه رموو:ئه ى ئوم سه له مه هيچ مرۆڤێك نيه ئيلا دڵى له نێوان دوو په نجه له په نجه كانى خواى گه وره دايه ،جا چۆن بيه وێت كه سه كه دامه زراو ده كات يان نه يه وێت لارو خوارو لادراوى ده كات.

1-گه وره يى وپاداشتى دوعاو پاڕانه وه له هه مووكات وساتێكدا،به تايبه تى تر ووتنى ئه م دوعايه بۆ زياتربه رده وام بوون له سه ردين وهه روه ها پاڕانه وه به ئايه تى (رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا )(ال عمران 8)

2-هه ڵگێرو وه رگێرى دڵه كان ته نها هه ر خواى گه وره يه و هه ر ئه ويش ده توانێت ئه وكاره بكات،چۆن بيه وێت ئاوا به نده دامه زراوو ڕاوه ستاو ده كات وه چۆنيش بيه وێت ئاوا لاى ده ده ات .

3-بڕوا بوون به وه ى كه خواى گه وره خاوه نى هه مووسيفه ته به رزو ته واوه كانه و به بێ چواندن به دروستكراوه كانى خۆيه وه ،هه روه ك(لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ وَهُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ (11))(شورى 11 )

واته :هيچ كه س وهيچ شتێك وه ك خوا نين نه له زات ونه له سيفه تدا.وه هه ر ئه ويش بيسته رو بينه ره .

ئاماده کردنی مامۆستا . فه ره يدون موحه ممه د


~~~~~~~~~~~~~~~~