چه‌ند سودێك له‌چۆنیه‌تی نوێژی پێغه‌مبه‌ری خوا – صلی الله علیه وسلم –

( أ ) شوێنه‌كانی داینشتن و چۆنیه‌تی دانیشتن له‌ ناونوێژدا :

1_  له‌نێوان هه‌ردوو سوجده‌ .

شێوازی دانیشتن تیایدا : شێوازی یه‌كه‌میان هه‌ردوو سه‌ره‌په‌نجه‌ی پێی راست و چه‌پت ڕووه‌ و قیبله‌ ده‌چه‌قێنی ؛ پاشان له‌سه‌ر هه‌ردوو پاژنه‌ی پێێه‌كانت داده‌نیشی ؛ واته‌ سمتت ده‌بێت بكه‌وێته‌ سه‌ر پاژنه‌ی پێیه‌كانت به‌ڵام ئه‌گه‌ر سمتت بكه‌وێته‌ سه‌رزه‌وی و له‌سه‌ر پاژنه‌ی پێیه‌كانت دانه‌نێی ئه‌وه‌یان مه‌كروهه‌ و نابێت .

شێوازی دووه‌میان : په‌نجه‌كانی پێی ڕاستت ڕووه‌ و قیبله‌ ده‌چه‌قێنی ؛ وه‌ پێی چه‌پت له‌سه‌رته‌نیشت داده‌نێی و له‌سه‌ری داده‌نیشی .

2_ دانیشتن له‌دوای هه‌ستانه‌وه‌ له‌سوجده‌ی دووه‌م له‌ركه‌عه‌تی یه‌كه‌م و سێیه‌م .

شێوازی دانیشتن تیایدا‌ : په‌نجه‌كانی پێی ڕاستت ڕووه‌ و قیبله‌ ده‌چه‌قێنی ؛ وه‌ پێی چه‌پت له‌سه‌ر ته‌نیش داده‌نێی و له‌سه‌ری داده‌نیشی .

3_ ته‌حیاتی یه‌كه‌م .

شێوازی دانیشتن تیایدا : په‌نجه‌كانی پێی ڕاستت ڕووه‌ و قیبله‌ ده‌چه‌قێنی ؛ وه‌ پێی چه‌پت له‌سه‌ر ته‌نیش داده‌نێی و له‌سه‌ری داده‌نیشی .

4_ ته‌حیاتی دووه‌م .

سێ جۆر شێوازی دانیشتنی هه‌یه‌ :

_ په‌نجه‌كانی پێی ڕاستت ڕووه‌ و قیبله‌ ده‌چه‌قێنی ؛ وه‌ پێی چه‌پت ده‌خه‌یته‌ ژێر پێی ڕاستت .

_ به‌هه‌مان شێوه‌ی یه‌كه‌م ؛ ته‌نها پێی ڕاستت ناچه‌قینی به‌ڵكو ڕووی ده‌خه‌یته‌ پێی چه‌پت .

_ په‌نجه‌كانی پێی ڕاستت ڕووه‌ و قیبله‌ ده‌چه‌قێنی ؛ وه‌ پێی چه‌پت ده‌خه‌یته‌ نێوان قاچ و ڕانی ڕاستت .

5_ چۆنیه‌تی دانیشتنی ئه‌وكه‌سه‌ی نوێژ به‌دانیشتنه‌وه‌ ده‌كات به‌هۆی عوزرێكی شه‌رعیه‌وه‌ :

دانیشتن به‌چوارمه‌شقی  : هه‌ندێك له‌زانایان – ڕه‌حمه‌تی خوایان لێبێت -  فه‌رمویانه‌ : ئه‌وكه‌سه‌ی ناتوانێت به‌ڕاوه‌ستانه‌وه‌ نوێژ بكات ؛ ئه‌وا له‌كاتی خوێندنی سوره‌تی فاتیحه‌ و ركوع بردن و هه‌ستانه‌وه‌ له‌ڕكوع پێویسته‌ به‌چوار مه‌شقی دابنیشێت واته‌ هه‌ردوو قاچه‌كانی بۆیه‌ك دێنێته‌وه‌ و له‌سه‌ر سمتی داده‌نیشێت ؛ وه‌ له‌كاته‌كانی تر به‌م شێوه‌ داده‌نیشێت كه‌ كه‌سی له‌ش ساغ داده‌نیشێت ؛ ئه‌گه‌ر له‌توانایدا هه‌بوو ؛ وه‌ ئه‌گه‌ر له‌توانایدا نه‌بوو ئه‌وا بۆی دروسته‌ به‌هه‌ر شێوازێك دابنشێت .

( ب ) شێوازی په‌نجه‌كانی ده‌ست له‌ناو نوێژدا :

1_ له‌كاتی ڕكوعدا ده‌بێت په‌نجه‌كانی ده‌ستت بكه‌یته‌وه‌ و ئه‌ژنۆت بگری .

2_ له‌كاتی سوجده‌ بردندا ده‌بێت په‌نجه‌كانی ده‌ستت بۆیه‌ك بێنیته‌وه‌ و كۆیان بكه‌یته‌وه‌ و ڕووه‌  قیبله‌ بن .

( ج )  شوێنه‌كانی ده‌ست به‌رزكردنه‌وه‌ له‌ناو نوێژدا :

1_ له‌كاتی ده‌ست پێ كردنی نوێژ .

2_ له‌كاتی چوونه‌ ڕكوع .

3_ له‌كاتی هه‌ستانه‌وه‌ له‌ڕكوع .

4_ له‌كاتی هه‌ستانه‌وه‌ له‌ته‌حیاتی یه‌كه‌م بۆ ڕكه‌عه‌تی سێیه‌م .

وه‌ شێوازی ده‌ست به‌رز كردنه‌وه‌كه‌ به‌م شێوه‌یه‌ ده‌بێت : پانی هه‌ردوو ده‌ستت ڕووه‌ و قیبله‌ ده‌كه‌ی ؛ وه‌ هه‌ردوو ده‌ستت هه‌تا ئاستی شانه‌كانت یان نه‌رمه‌ی گوێچكه‌كانت به‌رز ده‌كه‌یته‌وه‌ .

( د ) شوێنه‌كانی سه‌یركردن له‌ناو نوێژدا :

1_ نوێژ خوێن له‌كاتی نوێژكردندا ده‌بێت سه‌یری شوێنی سوجده‌بردنی بكات .

2_ ته‌نها له‌كاتی ته‌حیات خوێندن سه‌یری په‌نجه‌ی شایه‌تمانی ده‌كات .

په‌رتوكی : الدليل العلمي : 25 - 26 .

وه‌رگێڕانی : مامۆستا هه‌ڵگورد مصطفى گه‌ڵاڵه‌یی .

25 / جمادي الاخر / 1442 --- 8 / 2 / 2021