|
فەرموودەعه‌قیده - بیروباوەڕی ڕاستڕوونکردنەوەی شەرعیبەهەشت و دۆزەخبیدعە و داهێنراوەکانبابەتی گشتی + وته‌ی زانایان و دانایان پەروەردە و خێزانبابەتی عەرەبیتاوان و حەرامکراوەکاننزا و پاڕانەوەژیاننامه و ڕووداو و بەسەرهاتەکانمانگی ره‌مه‌زانگۆشەی فه‌توا
|
چیرۆكی دانیشتوانی وڵاتی ( سَبَأ ) له‌یه‌مه‌ن چیرۆكی دانیشتوانی وڵاتی ( سَبَأ ) له‌یه‌مه‌ن ئايه تۆ له‌وكه‌سانه‌ی كه حه‌زبه‌گوێگرتن له‌چیرۆك و خوێندنه‌وه‌ی چیرۆك ده‌كه‌ن ؟ به‌ڕاستی باشترین چیرۆك چیرۆكه‌كانی قورئانی پیرۆزه . وه بێگومان له‌ناو چیرۆكه‌كانی قوڕئانی پیرۆزدا چه‌ندین په‌ند و ئامۆژگاری هه‌یه . له‌چیرۆكه‌كانی قورئانی پیرۆز بریتیه له چیرۆكی دانیشتوانی سه‌به‌ء . سه‌به‌ء وڵات و شانشینێكی زۆر گه‌وره‌بوو له‌وڵاتی یه‌مه‌ن ؛ پایته‌ختی سه‌به‌ء ئه‌وكات شاری ( مَأْرِب ) بوو كه كه‌وتبووه نێوان شاری صه‌نعاء و شاری حه‌ضره‌مه‌وت . ئه‌م وڵاته ده‌سه‌ڵاتێكی زۆر به‌هێزی هه‌بوو ؛ وه خوای په‌روه‌ردگار نیشانه‌یه‌كی دیاری به‌و وڵاته به‌خشی بوو به‌ڵگه‌بوو له‌سه‌ر هێز و توانای ئه‌م وڵاته كه بریتی بوو له‌دوو باخچه‌ی گه‌وره له‌لای ڕاست و چه‌پی ئه‌م وڵاته وه ؛ هه‌ردوو باخچه‌كه پربوو له‌دره‌خت و به‌رووبووم و سێبه‌ر به‌شێوه‌یه‌ك ئه‌گه‌ر ئافره‌ت له‌ژێر ئه‌م دره‌ختانه‌دا ڕۆییشتبا و سه‌به‌ته‌ی میوه‌ی له‌سه‌ر له‌سه‌ری دانابوایه هه‌تا له‌ژێر دره‌خته‌كان تێده‌په‌ڕی سه‌به‌ته‌كه پرده‌بوو له‌كه‌وتنه خواره‌وه‌ی میوه‌كان ! به‌ڵام خه‌ڵكی ئه‌م وڵاته پشتیان له‌ته‌نها خواپه‌رستی كردبوو كوفرانه‌ی نیعمه‌ته‌كانی خوایان ده‌كرد ؛ بۆیه خوای په‌روه‌ردگار سزایدان ؛ چه‌ندین جورج كۆڵه‌كه‌ی به‌نداوی ئاوه‌كه‌یانی ڕووخاند و ئاوی به‌نداوه‌كه وڵاته‌كه‌یانی وێرانكرد ؛ وه هه‌ردوو باخچه‌كه‌یان گۆڕا بۆ دووباخچه‌ی خراپ و مێوه‌ی ده‌رخته‌كانیان له‌به‌ر ترشی و ناخۆشی به‌باشی نه‌ده‌خورا ؛ وه هه‌ندێك له دره‌ختیان هه‌ر به‌رهه‌می نه‌ده‌گرت ! ئه‌مه سزایه‌ك بوو بۆیان له‌لایه‌ن خوای په‌روه‌ردگاره‌وه به‌هۆی شرك و كوفركردنیان و سوپاس نه‌كردنی خوا له‌سه‌ر ناز و نیعمه‌ته‌كانی . خوای په‌روه‌ردگار فه‌رموویه‌تی : ( ذَٰلِكَ جَزَيْنَاهُمْ بِمَا كَفَرُوا ۖ وَهَلْ نُجَازِي إِلَّا الْكَفُورَ ) . سبأ : 17 . واته : ئه‌وه‌ی به‌سه‌ریان هات ده‌رئه‌نجامی بێ ئیمانی و گوناه و تاوانیان بوو ؛ مه‌كه‌ر ئێمه تۆڵه هه‌ر له‌كافران ناسێنین ؟! وه‌هه‌روه‌ها وه‌ك چۆن خوای په‌روه‌ردگار ناز و نیعمه‌تی پێ به‌خشیبوون له وڵاته‌كه‌یان ؛ له‌گه‌شت كردنیشیان ناز و نیعمه‌تی پێ به‌خشی بوون ؛ له‌سه‌ر ڕێگایان له‌یه‌مه‌نه‌وه بۆ وڵاتی شام چه‌ندین گوندی له‌یه‌كتر نزیك هه‌بوو ؛ كاتێك یه‌كێك له‌وان گه‌شتی كردبا پێویستی به‌وه‌نه‌بوو خۆراكی زۆر له‌گه‌ڵ خۆی به‌رێت ؛ وه له‌ڕێگا ئه‌مین بوون و ترسیان له‌سه‌ر نه‌بوو ؛ نه له‌هیچ دوژمنێك ده‌ترسان وه نه‌له برسیه‌تی و تینویه‌تی ده‌ترسان . خوای په‌روه‌ردگار فه‌رموویه‌تی : ( وَجَعَلْنَا بَيْنَهُمْ وَبَيْنَ الْقُرَى الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا قُرًى ظَاهِرَةً وَقَدَّرْنَا فِيهَا السَّيْرَ ۖ سِيرُوا فِيهَا لَيَالِيَ وَأَيَّامًا آمِنِينَ ) . سبإ : 18 . واته : وه له نێوان (ڕێگای) ئه‌وان و ئه‌و شارانه‌ی پیتو به‌ره‌که‌تمان تێ خستبوون (له شام) وه چه‌ند شارۆچکه و دێهاتی نزیك له‌یه‌که‌وه دیار و ڕێگه‌ی نزیکمان بۆ رۆشتن له نێوان (ئه‌و دێهاتانه) دا دانابوو ؛ چه‌ند شه‌وو ڕۆژ به‌و (ڕێگایانه‌دا) بڕۆن به ئارامی و بێ ترس . به‌ڵام خه‌ڵكی ئه‌م وڵاته خراپی خۆیان به‌سه‌ردا زاڵ ببوو ؛ دوعایه‌كی گێلانه و نه‌فامانه‌یان له‌خۆ ده‌كرد و ده‌یانوت خوایه نێوان گه‌شته‌كانمان دووربكه‌ره‌وه ! له‌خۆشی و سه‌لامه‌تی بێ زارببوون و داوای ماندووبوون و ناره‌حه‌تیان ده‌كرد ! كه ئه‌مه سنووربه‌زاندنه له‌دوعاكردن . خه‌ڵكی ئه‌م وڵاته له‌دوای ناز و نیعمه‌ت و خۆشگوزه‌رانی ژیانیان گۆڕا بۆ ناخۆشی و بوون به‌باس و چیرۆك له‌ناو خه‌ڵك و له‌دانیشتنه‌كان به چیرۆك باسیان ده‌كرا ؛ خوای په‌روه‌ردگار په‌رت و بڵاوی كردن و دووری خستنه‌وه هه‌تا وایان لێهات خه‌ڵكی په‌ندیان به‌وان ده‌هێنایه‌وه و ئه‌گه‌ر كه‌سێكیان بینیبوایه كار و باری په‌رت و بڵاوه ؛ پێیان ده‌وت : وه‌ك سه‌به‌ئیه‌كانی لێهاتووه ! ئاگاداربه ! ناشكوری نیعمه‌ته‌كان مه‌كه بۆ ئه‌وه‌ی له‌ده‌ستت نه‌چن ؛ وه ناز و نیعمه‌ته‌كان بێ ئاگات نه‌كات له‌شوكركردنی ئه‌وخوایه‌ی ئه‌م ناز و نیعمه‌تانه‌ی پێت به‌خشیوه . خوای په‌روه‌ردگار فه‌رموویه‌تی : ( وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ ۖ وَلَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ ) . ابراهیم : 7 . واته : بیریان بخه‌ره‌وه کاتێ که په‌روه‌ردگارتان ڕای گه‌یاند سوێند بێ بێگومان ئه‌گه‌ر ئێوه سوپاسی (چاکه‌ی) من بکه‌ن بۆتان زیاد ده‌که‌م به‌ڵام بێگومان ئه‌گه‌ر نا سوپاسی بکه‌ن ئه‌وه به‌ڕاستی سزای من زۆر به‌تینه . وه‌رگێڕانی : مامۆستا هه‌ڵگورد مصطفى گه‌ڵاڵه‌یی . 6 / ذوالقعدة / 1443 ك ---- 5 / 6 / 2022 م
|
