|
فەرموودەعه‌قیده - بیروباوەڕی ڕاستڕوونکردنەوەی شەرعیبەهەشت و دۆزەخبیدعە و داهێنراوەکانبابەتی گشتی + وته‌ی زانایان و دانایان پەروەردە و خێزانبابەتی عەرەبیتاوان و حەرامکراوەکاننزا و پاڕانەوەژیاننامه و ڕووداو و بەسەرهاتەکانمانگی ره‌مه‌زانگۆشەی فه‌توا
|
دایك دایك
كاتێك باسی دایك ده‌كرێت هه‌ست به خۆشه‌ویستی ده‌كه‌ی . وه هه‌ست به ره‌حم و به‌زه‌یی ده‌كه‌ی . به‌رده‌وام دایك له‌نێوان خۆشه‌ویستی و قوربانیدان وه‌ستاوه . قوربانی ده‌دات له‌پێناو تۆ ؛ وه له‌پێناو خۆشه‌ویستی تۆ ! بۆیه ئه‌وكه‌سه‌ی چاكه‌كارنیه له‌گه‌ڵ دایكی به‌ڕاستی كه‌سێكی زۆر هه‌ژار و داماوه ! ئه‌گه‌ر بۆنموونه ئه‌مشه‌و دایكی تۆ بمرێت هه‌ست به‌چی ده‌كه‌ی ؟! مردنی دایك وه‌كو مردنی هیچ یه‌كێك له ئه‌ندامانی ماڵه‌وه نیه . كاتێك له‌گۆرستان ده‌گه‌ڕێیته‌وه ماڵه‌وه ده‌بینی یاده‌وه‌ریه‌كانی دایك له‌هه‌موو سوچێكی ئه‌م ماڵه هه‌یه ! هیچ كه‌سێك ناگات به پله‌ی دایك بۆیه هه‌تا دایك له‌ژیاندا ماوه ده‌بێت به‌رده‌وام هه‌وڵی دڵخۆشكردنی بده‌ین و باش بین له‌گه‌ڵی . دایك ده‌رگایه‌كه له ده‌رگاكانی به‌هه‌شت وه باوكیش به‌هه‌مانن شێوه . والله هه‌ركه‌سێك له‌گه‌ڵ دایك و باوكی باش نه‌بێت له‌دوای مردنیان زۆر په‌شیمان ده‌بێت . هه‌تا نه‌مردوون ره‌زامه‌ندیان به‌ده‌ست بێنه چه‌ند جار ته‌له‌فۆن بۆ خێزانت ده‌كه‌یت و پێی ده‌ڵێیت چ خواردنێكت بۆ بێنم ئه‌ی بۆ دایكت چه‌ندجار ته‌له‌فۆنت كردووه و پێی ووتوه چ خواردنێكت بۆ بێنم ؟! ته‌له‌فۆنی بۆ بكه پێی بڵێ ئه‌ی دایكه حه‌زت له‌چ خواردنێكه چیت پێویسته بۆت بێنم دیاری واته تۆ پێگه‌ن هه‌یه له‌ناو دڵم چه‌ندینجار دیاری بۆ خێزانه‌كانمان دێنین وه‌ك گول و بۆن و پۆشاك و چه‌ندین شتی جوان ئه‌ی بۆ دایكیشمان ئاواین ؟! ئه‌نگوستیله‌یه‌كی بۆ بكره بزانه چۆن له‌ناو په‌نجه‌كه‌ی ده‌بینی و چه‌ند دڵی پێخۆشه ! له‌چكێكی به‌دیاری بۆ بێنه بزانه چۆن له‌سه‌ری ده‌كات و به‌رده‌وام به‌سه‌ره‌یه‌وه ده‌بینی ! پێویسته سوود له‌دایكت ببینی به‌چاكه‌كردن له‌گه‌ڵی یه‌كێك له‌هاوه‌ڵانی پێغه‌مبه‌ری خوا (ﷺ) هاتۆته خزمه‌ت پێغه‌مبه‌ری خوا (ﷺ) فه‌رموویه‌تی : ( يا رسولَ اللَّهِ ، أردتُ أن أغزوَ وقد جئتُ أستشيرُكَ ؟ فقالَ: هل لَكَ مِن أمٍّ ؟ قالَ: نعَم ، قالَ : فالزَمها فإنَّ الجنَّةَ تحتَ رِجلَيها ) . صحيح النسائي . واته : ئه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا (ﷺ) من ده‌مه‌وێت بچمه جیهاد هاتووم ڕاوێژیت پێ بكه‌م ؟ پێغه‌مبه‌ری خوا (ﷺ) پێی فه‌رموو : ئایه دایكت له‌ژیان ماوه ؟ وتی : به‌ڵێ ؛ فه‌رمووی : په‌یوه‌ستبه پێیه‌وه به‌ڕاستی به‌هه‌شت له‌ژێر پێیه‌كانیه‌تی .
حه‌سه‌نی به‌صری – ره‌حمه‌تی خوای لێبێت – كاتێك كوره‌كه‌ی مرد نه‌گریا به‌ڵام كاتێك داكی مرد ده‌ستی كرد به‌گریان و وتی دارگایه‌ك له ده‌رگاكانی به‌هه‌شت له‌من داخرا !
كاتێك باسی كێشه و دڵته‌نگیت له‌لای هه‌ركه‌سێك بكه‌ی له‌ماوه‌یه‌كی كورتدا له‌یادی ده‌كات به‌ڵام دایك له‌یادی ناكات و به‌رده‌وام دوعای خێر و خۆشێت بۆ ده‌كات .
ته‌له‌فۆنت بۆ ده‌كات له ئه‌حواڵت ده‌پرسی و به‌رده‌وام دڵی له‌لای تۆیه دایك له‌روخسارت ده‌زانێت كه تۆ دلخۆشی یان خه‌فه‌تباری به‌ڵكو له‌ده‌نگت ده‌زانێت كه تۆ خه‌فه‌تباری كاتێك به‌یانیان له‌ماڵ ده‌چیته ده‌ره‌وه و نانی به‌یانیت نه‌خواردووه به‌دواته‌وه‌دێت و ئه‌گه‌ر پاروه نانێكیش بێت پێت ده‌دات ! زۆر پێی ناخۆشه به‌بێ خواردن له‌ماڵه‌وه بچیته ده‌ره‌وه به‌ڵام خێزان به‌م شێوه‌یه نیه له‌گه‌ڵ رێز بۆ خێزانه‌كان ره‌حم و به‌زه‌یی هیچ مرۆڤێك وه‌كو ره‌حم و به‌زه‌یی دایك نیه به‌ڕاستی دایك مرۆڤێكه هیچ كه‌سێك جێی ناگرێته‌وه نه خێزان نه خوشك نه برا نه هیچ كه‌سێك له‌م جیهانه . هه‌موو كه‌سێك له‌ده‌نگی تۆ بێزار ده‌بێت ته‌نها دایكت نه‌بێ ! كه‌واته چۆن ده‌بێت دایك په‌راوێز بكرێت و گرنگی پێ نه‌درێت و یارمه‌تی نه‌درێت و چاكه‌ی له‌گه‌ڵ نه‌كرێت ؟! ئه‌وكاته نیعمه‌تی دایك ده‌زانی كاتێك ده‌یخه‌یته ناو گۆر ! دایكت له‌خێزانت له‌پێشتره له‌هه‌موو شتێكدا دایكت پێش خێزان و منداڵه‌كانت بخه دایك له‌هه‌موو كه‌س له‌پێشتره پاره‌ی پێ بدرێت دایك له‌هه‌موو كه‌س له‌پێشتره له‌پێشه‌وه‌ی سه‌یاره دابندرێت دایك له‌هه‌موو كه‌س له‌پێشتره مه‌سه‌ره‌فی بكرێت چۆن ده‌بێت ساڵانه ته‌نها یه‌ك جار پۆشاكی بۆ بكرێت ؟! كێ له‌ئێمه به‌دایكی ده‌ڵێت چیت پێویسته بۆت بكڕم كێ له ئێمه ره‌سیدی مۆبایلی دایكه‌كه‌ی پر ده‌كاته‌وه ؟! به‌ڵام ره‌سیدی مۆبایلی خێزانه‌كانمان و منداڵه‌كانمان پڕده‌كه‌ینه‌وه بۆچی ؟ چونكه دایكمان له‌په‌راوێزی ژیان داناوه و زۆر به‌لامانه‌وه گرنگ نیه ! كه‌چی ئێمه به‌لای ئه‌وه‌وه گرنگترین شتین ! هه‌رگیز مۆفه‌ق نابی وه به‌خته‌وه‌رنابی ئه‌گه‌ر دایك لێت رازی نه‌بێت پێغه‌مبه‌ری خوا (ﷺ) فه‌رمووی : ڕیسوابێت ، ڕیسوابێت ، ڕیسوابێت ؛ وترا : كێ ئه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا (ﷺ) ؟ فه‌رمووی : ئەوکەسەی دایک وباوکی یان یەکێکیان لای پیر بن و بەهۆیانەوە نەچێتە بەهەشتەوە !
وه خوای په‌روه‌ردگار فه‌رموویه‌تی : ( وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ إِحْسَانًا ۖ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهًا وَوَضَعَتْهُ كُرْهًا ۖ وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا ۚ حَتَّىٰ إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَبَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَىٰ وَالِدَيَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي ۖ إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَإِنِّي مِنَ الْمُسْلِمِينَ ) . الأحقاف : 15 . واته : وه ئێمه ئامۆژگاری ئاده‌میی مان کرد به چاکه کردن له‌گه‌ڵ دایك و باوکی دا دایکی به ناڕره‌حه‌تی و ئازاره‌وه هه‌ڵی گرتووه وه به ئازار و ناره‌‌حه‌تیش بوویه‌تی ماوه‌ی دووگیان بوون (ی دایك) پێ یه‌وه و له شیر بڕینه‌وه‌ی سی مانگه تا ده‌گاته تافی لاوی (پێ گه‌یشتوی لاشه‌یی و ژیری) و ده‌گاته چل ساڵی ده‌ڵێ ئه‌ی په‌روه‌ردگار ڕام بێنه تا شوکرانه بژێری ئه‌و به‌هره و چاکه‌ت بکه‌م که ڕشتوته به‌سه‌ر من و دایك و باوکم دا وه (ڕام بێنه) کرده‌وه‌ی چاك بکه‌م که تۆ پێ ی ڕازی بی نه‌وه‌کانیشم چاك و صاڵح بکه بێگومان بۆ لای تۆ گه‌ڕاومه‌ته‌وه وه به‌ڕاستی من له موسوڵمانی گه‌ردن که‌چم . وه‌رگێرانی : مامۆستا هه‌ڵگورد مسته‌فا گه‌ڵاڵه‌یی .
|
