خه ڵکان چۆن ده چنه ناو به هه شت ؟
خوای گه وره له ڕۆژی قیا مه ت دا خه ڵکان به ڕووتو قوتی زیندوو ده کاته وه وه کو پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) ده فه رمووێت: ((یحشرالناس یوم القیامة حفاة عراة غرلا...))( أخرجه : البخاري(3349)).واته :((خه ڵکان له ڕۆژی قیا مه ت دا پێ په تین و به ڕووتوقوتی کۆده کرێنه وه... )).وه یه که م که س که خوای گه وره که پۆشاکی به به ر داده کات ، خۆشه ویستی خوا ئیبراهیمه علیه السلام .له ئیبن وعه باسه وه (ڕه زای خوای لێبێت).ده گێڕنه وه که پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) فه رموویه تی :((ان أول الخلائق یکسی یوم القیامة ابراهیم خلیل الله ))( أخرجه : البخاري((فتح الباري)) (11/377).). واته :((یه که م که سێك که له قیامه ت دا پۆشاکی
به به ر داده کرێت ، خۆشه ویستی خوا ئیبراهیمه )). وه خوای گه وره پۆشاکێکی سپی قیبطی به به ر داده کات، له ئیمامی علی یه وه (ڕه زای خوای لێبێت). ده گێڕنه وه که پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) فه رموویه تی :((اول من یکسی ابراهیم قبطیتین))( أخرجه : ابویعلي ((المسند)) (1/165) بسناد صحیح علی شرط مسلم ، کما قال الشیخ الا الباني في ((مختصرالعلو)) (ص:125).) . واته :((یه که م که س که پۆ شاکی به به ر داده کرێت ابراهیمه پۆ شاکێکی سپی قیبتی به به ر داده کرێت)).ئینجا خوای گه وره پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) پۆشته ده کات. له که عبی کوڕی مالیکه وه (ڕه زای خوای لێبێت)که پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) فه رموویه تی :((یبعث الناس یوم القیامة فاکون انا وامتي علی تل فیکسوني ربي حلة خضراء...))( أخرجه :ابن حبان (6445)، والحاکم (4/363) .......وصححه الشیخ الا الباني في((سلسلة الاحادیث الصحیحة))برقم (2460،2370)). واته :((خوای گه وره له ڕۆژی قیامه ت دا خه ڵکان زیندوو ده کاته وه له وێ من و ئومه ته که م له سه ر گردۆڵکه یه کین وه پۆشاکێکی سه وزم به به ر داده کرێت... )).له ڕیوایه تێکی تر دا:((...حمراء...)) واته :((پۆشاکێکی سورم به به رداده کرێت...))(فيروایة: الطبراني((الکبیر)) (19/142).)، وه له وموسڵمانانه ی که پۆشاکی ئیمانیان به به ر داده کرێت وه ك و له م فه رمووده یه دا هاتووه : پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) ده فه رمووێت:((من ترك اللباس تواضعا لله وهو یقـدرعلیه دعاه الله یوم القیا مة حتی یخیره من أي حلل الایمان شاء یلبسها))( أخرجه :الترمذی (السنن) (248)). واته :((هه رکه سێك واز له جل وبه رگی(گران به ها)بهێنێت له به ر خۆبه که م زانین بۆخوای گه وره ، ئه وکه سه خوای گه وره بانگی ده کات له ڕۆژی کۆتایدا و سه رپشکی ده کات له هه ڵ بژاردنی کام به رگووپۆشاکی ئیمان که خۆی ویستی لێیه تی تاله به ری بکات)).وه ئیمامی تورمزی له (سوننه که یدا) ده فه رمووێت:((یعنی مایعطی اهل الایمان من حلل الجنة))(قال الترمذی : فی (السنن) (4/650) تحت حدیث رقم(2481)) . واته :((له وانه ی که ده به خشرێت به باوڕداران له پۆشاکی ئه هلی به هه شت )).وه هه ندێك له باوڕداران پۆشاکی ڕێزیان به به ر داده کرێت وه کو پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) ده فه رمووێت:((...مامن مؤمن یعزی اخاه بمصیبة الا کساه الله سبحانه من حلـل الکرمة یوم القیامة))( أخرجه :ابن ماجة(1601)). واته :((هه رباوڕدارێك دڵ نه وای برایه کی موسڵمانی بداته وه له ناخۆشیه کدا ئه وه به دڵنیای خوای گه وره پۆساکی ڕێزی به به رداده کات له ڕۆژی قیامه ت دا)). له ڕیوایه تێکی تردا:((حلة خضراء یصبربها))(انظر:(ارواءالغلیل) الشیخ الالبانی (756) وهوحدیث حسن). واته :((...پۆشاکێکی سه وزی به به ر داده کرێت وده کرێته خه ڵاتی )). وه خوای گه وره خه ڵکان زیندووده کاته وه له تافی لاویدان وته مه نیان له سی وسێ ساڵاندایه وه کو له فه رمووده که ی میقداد داهاتووه (ڕه زای خوای لێبێت) ده گێڕیته وه که پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) فه رموویه تی :((...مامن احد یمیوت سقطا ولاهرها ونما الناس فیما بین ذلك الا بعث ابن ثلاث وثلاثین سنة...))( أخرجه :الطبرانی (الکبیر) (20/663)). واته :((هه رکه سێك که ده مرێت له بارچووبێت یاخوت به پیری مردبێت ئه وا خوای گه وره له ته مه نی سی سێ ساڵیدا زیندویان ده کاته وه )). وه خوای گه وره موسڵمانان له سه رشێوه ی باوکه ئاده م زیندویان ده کاته وه که درێژیان شه ست باڵه :ابوهوڕه یڕه (ڕه زای خوای لێبێت) ده گێڕێته وه که پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) فه رموویه تی :((فکل من یدخل الجنة علی صورة ادم ستون ذراعا))( أخرجه :البخاری(3326)، ومسلم(4/2183).) . واته :((هه رکه سێك ده چێته ناوبه هه شت له سه ر شێوه ی ئاده مه به رزیه که ی شه ست باڵه )). له ڕیوایه تێکی تردا ابوهوڕه یڕه (ڕه زای خوای لێبێت) ده گێڕێته وه که پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) فه رموویه تی :((...وهم علی خلق ادم ستون ذراعا فی عرض سبعة أذرع))( أخرجه :احمد(2/295) (7933).). واته :((که سانی ناوبه هه شت له سه ر شێوه ی ئاده من به رزیه که یان شه ست گه زه وه پانیه که یان حه وت گه زه )). وه خوای گه وره شێوه ی موسڵمانان ئه کاته باشترین وێنه هه مووڕه نگ سپین وچاوڕێژراون. معاذ(ڕه زای خوای لێبێت) ده گێڕێته وه که پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) فه رموویه تی :((یدخل اهل الجنة جردا مردا مکحلین بنی ثلاث وثلاثین))( أخرجه :احمد(5/232)، والترمذی (2545)) . واته :((ئه هلی به هه شت کاتێ ده چنه ناو به هه شته وه بێ مووچاوڕێژراون و گه نجی ته مه ن سی وسێ ساڵانن)). وه له ڕیوایه تێکی تردا پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) ده فه رمووێت:(( یدخل اهل الجنة جردا مردا بیضا جعادا مکحلین))( أخرجه :احمد(2/295) رقم (7933)). واته :((ئه هلی به هه شت کاتێ ده چنه ناو به هه شته وه بێ موو وڕه نگ سپین وخوای گه وره ده یان خاته یه ك شێوه وه (جعادا) ئه و وشه یه دوو واتای هه یه :یان قژیان لوول وئاڵۆزبووه یان به واتاکه ی تر لاشه یان به هێزو پته وده بێت وه چاویشیان ڕێژراوه ))،پاشان خوای گه وره ڕق وکینه وڕه وشتی خراپ ودوژمنایه تی له دڵی موسڵمانان ده رده کێشێت، پاشان ده یان خاته ناو به هه شت وه کومیقداد(ڕه زای خوای لێبێت) بۆمان ده گێڕێته وه له پێغه مبه ره وه (صلی الله علیه وسلم) فه رموویه تی :((......فان کان من اهل الجنة ((أي من المؤ منين))كان علی مسحة ادم، وصورة یوسف، وقلب أیوب......))( أخرجه :الطبرانی (20/633) ). واته :((هه رکه سێك له ئه هلی به هه شت که ده چێته ناو به هه شت له شێوه ی ئاده مه له باڵا به رزی دا وه به شێوه ی یوسفه له جوانی دا وه له سه ر شێوه ی پاکێتی دڵی ئه یوبه _سه لامی خوایان لێبێت_)) وه پیغه مبه ر یوسف علیه السلام نیوه ی جوانی پێبه خشراوه ، پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) ده فه رمووێت:((أعطی یوسف((وامه ))شطرالحسن))( أخرجه :احمد(14050)). واته :((نیوه ی جوانی به خشراوه به یوسف ودایکی)) له ڕیوایه تێکی تردا:((وقـد أعطی یوسف شطرالحسن))واته :(( نیوه ی جوانی به خشراوه به یوسف)). که سانی به هه شت هیچ جیاوازیێك له نێوانیاندا نیه وه ك پێغه مبه ر (صلی الله علیه وسلم) ده فه رمووێت:((...لااختلاف بینهم ولاتباغض قلوبهم علی قلب رجل واحد...))(فی روایة: البخاری (3245)). واته :((هیچ جیاوازیه ك وڕق وکینه یه ك له نێوانیان دا نیه و دڵه کانیان له سه ردڵی یه ك پیاوه ...)) وه به گه یشتنی باوڕداران بۆناوبه هه شت ده ست ده که ن به خواردنه وه ی ئاوی ئه و ڕووباره ی که لای ده رگای به هه شته وه یه ، وه هه رچی ئازاروپیسی هه یه به بۆنه ی ئه وئاوه وه ده ڕوات وه خۆ شی و نیعمه ته کان به سه ریاندا ده ڕژێت وه قـژیان نا ئاڵۆزکێت وبژنابێت ...
(به هه شت له قورئان و فه رمووده صه حیحه کاندا)
(سایتی فه رمووده )