|
فەرموودەعه‌قیده - بیروباوەڕی ڕاستڕوونکردنەوەی شەرعیبەهەشت و دۆزەخبیدعە و داهێنراوەکانبابەتی گشتی + وته‌ی زانایان و دانایان پەروەردە و خێزانبابەتی عەرەبیتاوان و حەرامکراوەکاننزا و پاڕانەوەژیاننامه و ڕووداو و بەسەرهاتەکانمانگی ره‌مه‌زانگۆشەی فه‌توا
|
په‌له‌كردن له به‌ربانگ دا وه ڕۆژووان كه‌ى به‌ربانگ ده‌كات ؟ ڕۆژووان كه‌ى به‌ربانگ ده‌كات ؟ خواى په‌روه‌ردگار فه‌رموويه‌تى : ( ثُمَّ أَتِمُّواْ الصِّيَامَ إِلَى الَّليْلِ ) ، پێغه‌مبه‌رى خواش (ﷺ) ئه‌وه‌ى بۆ ڕاڤه و ته‌فسير كردووين به هاتنى شه‌و و پشت هه‌ڵكردنى ڕۆژ له گه‌ڵ نه‌مانى بازنه‌ى خۆر له گه‌ڵ ئاسۆدا ، له باسه‌كانى پێشوشدا ئه‌وه‌نده باسمان لێوه كردووه دڵى موسوڵمانانى شوێنكه‌وتوى سوننه‌ته‌كانى پێغه‌مبه‌ر (ﷺ) ئارام بگرێت له وه‌رگرتنى جا ئه‌ى به‌نده‌ى خوا ، ئه‌مه ووته‌ى پێغه‌مبه‌رى خوايه (ﷺ) له به‌ر ده‌ستتدايه و خوێندوتنه‌وه و حاڵه‌ته‌كانيشى شاراوه نين له لات و ده‌يانزانيت ، كرده‌وه‌ى هاوه‌ڵكانيش (ڕه‌زای خوای لێبێت) به‌چاوى خۆت ده‌بينى ، كه چۆن شوێنى ئه‌و سونه‌تانه كه‌وتوون هه‌نگاو به هه‌نگاو . له (عمر)ى كوڕى (ميمون اڵاودى)يه‌وه (ڕه‌زای خوای لێبێت) ده‌گێڕنه‌وه كه فه‌رموويه‌تى : " كَانَ أصْحَابُ مُحَمَّدٍ (ﷺ) أَسْرَعَ النَّاسِ إفْطَارَاً وَأبْطَأهُم سُحُورَاً " (أخرجه عبدالرزاق في ( المصنف ) رقم : ( 7591 ) بإسناد صحيحة الحافظ في ( الفتح ) : ( 4 / 199 ) ، والهيثمي في ( مجمع الزوائد ) : ( 3 / 154 ) ) . واته : هاوه‌ڵانى پێغه‌مبه‌ر (ﷺ) له هه‌موو خه‌ڵكى خێراتر بوون له به‌ربانگ كردن و له هه‌مووشيان خاوتر بوون له دواخستنى پاشێودا . په‌له‌كردن له به‌ربانگ دا : جا ئه‌ى براى باوه‌ڕدار ، هه‌وڵى به‌ربانگ كردن بده كه خۆر ئاوا بووو ، په‌نديش له وه‌دا نيه سوراييه‌كى تۆخ له ئاسۆدا مابێت ، چونكه ئه‌و كاره‌ت شوێنكه‌وتنى سوننه‌ته‌كانى پێغه‌مبه‌رى خوايه (ﷺ) ، وه پێچه‌وانه كردنى جوله‌كه و گاور ( خاچ په‌رست ) ه‌كانه ، چونكه جوله‌كه و گاوره‌كان به‌ربانگ دوا ده‌خه‌ن بۆ كاتێكى دور و درێژ به‌شێوه‌يه‌ك تاكو ئه‌ستێره له ئاسماندا ده‌رده‌كه‌وێت ، ئه‌وه‌ش بزانه شوێنكه‌وتنى ڕێبازى پێغه‌مبه‌ر (ﷺ) و دواكه‌وتنى سوننه‌ته‌كانى ده‌رخستنى دروشمه‌كانى ئايينه ، وه شانازى كردنه به‌و هيدايه‌ته‌ى كه موسڵمانانى له سه‌ره ، داواكارين له خواى په‌روه‌ردگار هه‌موو مرۆڤ و جنۆكه‌شى له سه‌ر كۆ بكاته‌وه . فه‌رمووده‌كانى پێغه‌مبه‌ر (ﷺ) له‌م بڕگانه‌دا ئه‌وه‌مان بۆ ڕوون ده‌كه‌نه‌وه كه : په‌له كردن له به‌ربانگ دا هۆكارێكه بۆ چاكه : له (سهيل)ى كوڕى (سعد)ه‌وه (ڕه‌زای خوای لێبێت) ده‌گێڕنه‌وه فه‌رموويه‌تى : پێغه‌مبه‌رى خوا (ﷺ) ده‌فه‌رمووێ :" لايَزالُ النَّاسُ بِخَيْرٍ مَا عَجَّلُوا الفِطْرَ " (أخرجه البخاري : ( 4 / 173 ) رقم ( 1957 ) ، ومسلم رقم : ( 1093 ) ) . واته : به‌رده‌وام خه‌ڵكى له چاكه‌دان ، تا ئه‌و كاته‌ى په‌له له به‌ربانگياندا ده‌كه‌ن . (سه‌رچاوه چۆنیه‌تی ڕۆژووی پێغه‌مبه‌ر(صلی الله علیه وسلم) له‌قورئان و فه‌رمووده) |
